De energietransitie begint in jezelf
In mijn werk met professionals en teams in de energietransitie zie ik veel kennis, betrokkenheid en bevlogenheid. Tegelijkertijd is de druk hoog en is de werkelijkheid weerbarstig. Juist dan wordt zichtbaar hoe mensen omgaan met spanning, verantwoordelijkheid en onzekerheid. Niet zozeer de plannen of structuren maken het verschil, maar de plek van waaruit mensen handelen: hoe ze luisteren, besluiten nemen en samenwerken wanneer het schuurt. Deze blog gaat over die binnenkant van professioneel handelen, omdat daar vaak meer beweging ontstaat dan we denken.
De energietransitie vraagt meer dan rationele keuzes
In de energietransitie wordt veel gesproken over analyse, afweging en besluitvorming. We gaan er graag van uit dat we rationeel kiezen en handelen op basis van feiten. In de praktijk blijkt iets anders. Hoe mensen besluiten nemen en samenwerken wordt sterk beïnvloed door hun staat van zijn op dat moment. Druk, vermoeidheid of juist helderheid kleuren wat we horen, welke opties we zien en hoe stevig besluiten landen.
Hoe jij aanwezig bent, bepaalt wat er gebeurt
Iedereen werkt vanuit een bepaalde staat: gefocust of opgejaagd, open of defensief, rustig of vermoeid. Die staat werkt altijd mee, ook al benoemen we hem niet. Wat je meebrengt aan energie en aandacht werkt direct door in de kwaliteit van overleg, besluitvorming en samenwerking.
Onder druk nemen patronen het over
Wanneer de druk stijgt, vallen mensen terug op vertrouwde reflexen. Sommigen gaan harder werken, anderen trekken alles naar zich toe, weer anderen vermijden het lastige gesprek of blijven analyseren. Dat is menselijk. Maar zodra deze patronen onzichtbaar blijven, gaan ze het systeem sturen. Dan ontstaan dezelfde dynamieken steeds opnieuw, ook wanneer de inhoud verandert.
De balans tussen controle en loslaten
De energietransitie vraagt voortdurend om schakelen tussen richting geven en ruimte laten. Te veel controle ondermijnt eigenaarschap. Te veel loslaten zorgt voor onduidelijkheid. Bewust kunnen bewegen tussen deze twee maakt samenwerking werkbaar en houdt projecten in beweging. Het vraagt dat je weet waar jouw natuurlijke neiging ligt en wat de situatie op dat moment vraagt.
Sneller werken vraagt soms om vertragen
In complexe trajecten is de reflex om door te pakken groot. Toch blijkt in de praktijk dat besluiten die onder spanning of haast worden genomen, later vaak herzien moeten worden. Even vertragen om scherp te kiezen voorkomt dat werk zichzelf inhaalt. Het levert meer helderheid op en uiteindelijk ook meer snelheid.
Spanning hoort erbij
Verandering brengt spanning met zich mee. Die spanning verdwijnt niet door haar te negeren of te rationaliseren. Als ze niet wordt gedragen, verplaatst ze zich naar onderstromen, weerstand of stilstand. Professionals die spanning kunnen benoemen en reguleren, houden gesprekken open, zorgen dat besluiten niet blijven liggen en houden teams werkbaar wanneer het ingewikkeld wordt.
Waarden geven richting wanneer het schuurt
In situaties waarin belangen botsen en antwoorden niet eenduidig zijn, bieden waarden houvast. Ze helpen om te bepalen wanneer je meebeweegt en wanneer je positie inneemt. Waarden brengen richting zonder star te worden en maken keuzes beter uitlegbaar, ook wanneer ze niet voor iedereen comfortabel zijn.
Waarom de transitie in jezelf begint
Bewustzijn van je eigen staat, patronen en waarden helpt om onder druk helderder te handelen. Het maakt het mogelijk om spanning te dragen, richting te geven zonder te verstarren en keuzes te maken die standhouden in complexiteit. Daarmee wordt de energietransitie niet alleen iets wat je organiseert, maar iets wat je ook van binnenuit kunt dragen.
Herken je dit en wil jij zelf werken aan de binnenkant?
Kijk dan eens op onze aanbodpagina.